Cultuurverschillen op de werkvloer: hoe werkt dat?

'Twee geloven op een kussen daar slaapt de duivel tussen'. Dit spreekwoord is bij veel mensen bekend. Je kunt het ook toepassen op de cultuurverschillen tussen Belgen en Nederlanders. Waar de Belgische cultuur veelal gevormd is door de Romeinse invloeden, kent Nederland vooral Germaanse invloeden. Dit zie je duidelijk in de omgangsvormen, zeker op de werkvloer.

Hiërarchisch of plat?

Op de werkvloer hechten Belgen sterk aan hiërarchie: de afstand tussen manager en medewerker is vrij groot. Voor Nederlanders is de afstand tussen de twee verschillende lagen beduidend kleiner. Dit komt duidelijk naar voren in het tutoyeren in Nederland en het met 'u' aanspreken in België. Nederlanders willen over alles in discussie gaan en hebben altijd een weerwoord, waarbij het antwoord in België op een vraag van de meerdere vrijwel altijd 'ja' is. Ook al is men nog niet zeker over de haalbaarheid van de vraag.

Betweterig en achterbaks

Er zijn ook verschillen die geen relatie hebben met hiërarchie. Belgen worden vaak achterbaks genoemd door Nederlanders. Wanneer een collega zijn of haar hielen heeft gelicht, zullen Belgen direct hun ongenoegen over die collega op tafel leggen. Recht in het gezicht aanspreken op werkwijzen, manieren en of houding zit er niet echt in. Nederlanders worden daarentegen door Belgen weer betiteld als te direct en betweterig.

"Als interimmer kan je makkelijker de cultuurverschillen aan de kaak stellen. Je wordt namelijk gevraagd om je expertise in je vakgebied én je frisse blik op de organisatie."

Wat is beter?

De vraag is of de ene cultuur beter is dan de andere. Ik kan vanuit mijn ervaring aangeven dat dit niet het geval is. Een voorbeeld: een discussie op gang brengen heeft grote voordelen aangezien hiermee alle betrokkenen geprikkeld worden om het maximale uit het onderwerp te halen. Bottum-up communicatie is vaak net zo waardevol, zo niet waardevoller, dan top-down communicatie. De Belgische werkwijze kan er echter weer voor zorgen dat de hele organisatie dezelfde koers vaart, aangezien iedereen datgene accepteert en uitvoert wat de leidinggevende heeft opgedragen.

Interimmer als breekijzer

Ondernemingen kunnen veel voordelen halen uit verschillende culturen onder een dak. De overheersende cultuur kan echter dusdanig sterk zijn dat de onderdanige cultuur weinig invloed heeft, waar deze invloed wel zeer waardevol kan zijn. Voor vaste werknemers kan het moeilijk zijn om tegen de heersende cultuur in te gaan. Men wil meestal geen risico lopen om de eigen positie te verliezen. Als interimmer kan je makkelijker de cultuurverschillen aan de kaak stellen. Je wordt namelijk gevraagd om je expertise in je vakgebied én je frisse blik op de organisatie. Pak als interimmer ook je kans om waar nodig de verandering te brengen én waar te maken!

Zou één cultuur in zowel België als Nederland overheersend moeten zijn? Naar mijn mening bestaat er geen 'beste cultuur'. Geef ruimte aan de cultuur van de ander en probeer uit beide culturen het beste te halen op de weg naar succes.