Wat is talent en hoe ontwikkel je het?

Je persoonlijke talentontwikkelingsplan in 5 stappen. Blog van DPA-directeur Olav Berten.

Bij DPA hebben we het vaak over talent. Talent vinden, ontwikkelen en benutten om waarde te creëren op de werkvloer bij opdrachtgevers. Maar eigenlijk is talent een heel vaag begrip. Talenten zijn echt niet altijd de beste studenten, degenen met het hoogste opleidingsniveau of degenen met de meest relevante ervaring. Het zijn het vooral de mensen die net dat stapje meer kunnen en willen zetten om zich te ontwikkelen en te blijven groeien.

In mijn werk heb ik het geluk om dagelijks met talentvolle mensen van doen te hebben. Professionals met een hoog kennis- en expertiseniveau. Maar ook: mensen die zich ondernemend en proactief opstellen en die anderen daarin meenemen. Uiteenlopende type mensen met verschillende persoonlijkheden en doelen. Toch hebben ze wel degelijk iets gemeen: ze zijn bereid om hard te werken om ergens heel goed in te worden. Daarnaast zijn het veelal leuke mensen die plezier hebben in wat ze doen.

Persoonlijkheidskenmerken

Ik ben niet de enige die zich afvraagt wat dat toch is, talent. HBD-adviseur Rolf Baarda omschrijft het als de verzameling grondstoffen waarmee we competenties als kennis, vaardigheden, inzicht en attitude ontwikkelen. Die ‘grondstoffen’ zijn bijvoorbeeld intelligentie, persoonlijkheid, drive en motivatie. Aspecten die op hun beurt weer - samen met de omgeving - de basis van gedrag vormen. Een video op Kennislink van prof. dr. Erik Scherder en dr. Kilian Wawoe geeft antwoord op de vraag met welke vijf persoonlijkheidskenmerken je het meeste succes op de werkvloer hebt. Dit zijn de ‘big five’: openheid, nauwgezetheid, extraversie, vriendelijkheid en emotionele stabiliteit.

Je persoonlijke talentontwikkelplan in 5 stappen

Het moge duidelijk zijn dat talent een containerbegrip is. Graag wil ik benadrukken dat het niet alleen bepaald wordt door je kennis en kenmerken, maar ook door wat je met die verworvenheden weet te doen. Je gedrag is misschien wel de belangrijkste factor. Wat doe je zoal om je talent te ontwikkelen? De volgende vijf stappen mogen niet ontbreken in je persoonlijke talentontwikkelplan:

1. Neem regelmatig de tijd om te reflecteren op talenten en passies - Onderzoek in samenspraak met je werk- en privéomgeving wat je talenten zijn. Waarmee krijg jij dingen voor elkaar? Van welke kennis en kunde maken je teamgenoten graag gebruik? Waar val je in op? En waar word je blij van? Door jezelf regelmatig deze vragen te stellen krijg je inzicht en blijf je jezelf ontwikkelen als mens.
2. Maak geregeld de balans op - Talent komt pas tot bloei als je op de juiste plek zit, waar je talent inzichtelijk is en voldoende benut wordt. Doen waar je goed in bent, zorgt bovendien voor plezier in je werk. Neem daarom regelmatig je functie of rol onder de loep. En vergeet daarbij niet om feedback te vragen aan collega’s. Zou je zaken ook anders kunnen aanpakken? Biedt je huidige rol voldoende ruimte om je verder te ontwikkelen? Als je deze vragen niet met ja kunt beantwoorden, is het wellicht tijd om het roer om te gooien of om een andere uitdaging te zoeken. Veranderen begint bij jezelf!
3. Blijf zelf bezig met je opleiding en ontwikkeling - Zijn er ontwikkelingen in je vakgebied waar je hoognodig iets mee wilt of moet doen? Leer je nog genoeg van de uitdagingen waar je aan werkt? Bij DPA merken we dagelijks dat er steeds nieuwe eisen worden gesteld aan de kennis en vaardigheden van vakspecialisten en interim professionals. Hierbij verwijs ik graag naar de definitie van talent van Malcolm Timothy Gladwell “talent is the desire to practice”. Ofwel: de sterke wil om iets te leren of te doen en om de bijbehorende inspanning ook vol te houden. In snel veranderende marktomgevingen is ontwikkelen geen luxe meer maar noodzaak. Neem of houd vooral zelf de regie over je professionele en persoonlijke ontwikkeling.
4. Onderhoud je personal brand - Nu je weet wat je talenten zijn, kun je jezelf nog beter positioneren. Personal branding gaat in feite om het ontdekken, versterken én zichtbaar maken van je competenties. Een goed begin is je LinkedIn-profiel, wanneer heb je dat voor het laatst bijgewerkt?
5. Neem verantwoordelijkheid én actie - Verantwoordelijkheid nemen is cruciaal voor het realiseren van je persoonlijke groei. Verantwoordelijkheid voor het bijhouden van vakliteratuur, voor het volgen van relevante opleidingen en voor je vitaliteit. En natuurlijk voor het werken aan passende uitdagingen. Als jij geen verantwoordelijkheid en actie neemt, zal er ook niet veel veranderen.